Yapı Merkezi’nin Etiyopya’daki 1.7 Milyar Dolarlık Dev Projesi Yargı Sürecine Girdi
Yapı Merkezi’nin Etiyopya’da üstlendiği 1.7 milyar dolarlık devasa proje tamamlanamadı ve şu anda yargı sürecine girmiştir. Şirketin tahkim yoluyla zararının tanzim edilmeye çalışıldığı belirtilirken, yaşananlar neticesinde Yapı Merkezi’nin 500 milyon dolar zarar ettiği ortaya çıkmıştır. Dünya gazetesinden Kerim Ülker’in “Etiyopya ile Türk şirket arasında milyar dolarlık tahkim savaşı” başlıklı yazısına göre, Yapı Merkezi, Afrika’nın en önemli inşaat şirketleri arasında yer almaktadır ve özellikle Sahra Altı Afrika’da raylı projelerle öne çıkmaktadır. Bu yıl içerisinde Yapı Merkezi, Tanzanya’daki Darüsselam ve Maragoro şehirlerini birleştirerek bölgenin ilk elektrikli demiryolu projesini hayata geçirmişti.
Siyasi Kriz ve Çatışmalar Projenin Duruşunu Etkiledi
Uganda’daki Malaba-Kampala Demiryolu Projesi’nde temel atan Yapı Merkezi’nin, Etiyopya’da üstlendiği projeler arasında en önemlisi yer almaktaydı. 2015 yılında Etiyopya’nın merkezi ve kuzeyini stratejik Cibuti limanına bağlayan 447 kilometrelik demiryolu hattı inşasını üstlenen şirket, proje tamamlanma aşamasına geldiğinde ülkede siyasi bir kriz patlak vermiş ve ardından şiddetli çatışmalar başlamıştır.
Ekonomik Zararın Boyutları Şaşırtıcı Boyutta
Etiyopya’daki savaş, ülke genelinde yaklaşık 28 milyar dolarlık bir ekonomik zarara neden olmuştur. Etiyopya Maliye Bakanlığı’nın 2023 raporuna göre, bu rakam ülkenin gayri safi yurt içi hasılasının yüzde 25’inden fazlasına denk gelmektedir. Bu durumda Türk şirketi Yapı Merkezi, projeyi tamamlamadan ülkeden ayrılmak zorunda kalmış ve işler belirsizliğe sürüklenmiştir.
Yapı Merkezi’nin Zararı ve Yargı Süreci
Yapı Merkezi’nin zararının tahmini 500 milyon dolara ulaştığı belirtilirken, Etiyopya Demiryolları Şirketi (ERC) ise Türk müteahhit Yapı Merkezi’ne karşı Londra’daki Uluslararası Tahkim Mahkemesi’nde dava açmıştır. Etiyopya devletinin açtığı dava miktarı 1.6 milyar doları bulmaktadır.
Eximbank Kredisi ve Beklenmedik Gelişmeler
Yapı Merkezi Holding’in Etiyopya’da gerçekleştirdiği 389 kilometrelik demiryolu projesi, iç savaş ve çatışmalar nedeniyle tamamlanamamış ve başta planlandığı gibi hizmete girememiştir. Türk Eximbank’ın kredi verdiği projenin yüzde 50’si tamamlanmış olmasına rağmen, proje beklenmedik gelişmeler nedeniyle yarım kalmıştır.